Berat, stad der duizend ramen
Om maar meteen te beginnen met het antwoord op de vraag in de titel. Ja, voor ons was het zeker de moeite waard. Wij vonden Berat vooral een erg gezellig stadje. Met name in het centrum, waar een lange, autovrije straat, vol met terrassen en restaurantjes te vinden is. Zoals overal in Albanië zijn de prijzen, voor Nederlandse begrippen, ook hier weer erg laag. Voor een pizza betaal je op een terras vaak nog geen €3 en met z’n 2 kan je voor zo’n €15-€20 prima eten en drinken. Het enige wat qua prijs een beetje uit de toon valt is de wijn. Op het terras ook al niet goedkoop, maar in de supermarktjes al snel minimaal €8-€10 per fles. Over de reden misschien later meer.
Maar even terug naar de stad Berat. Wij vonden het dus vooral gezellig, zowel de terrassen als het oude centrum en het kasteel. Alles zag er best netjes en redelijk goed onderhouden uit. Eigenlijk een stuk beter dan we tot nu toe hebben gezien in Albanië. Maar deels bleek dit later ook een beetje “schijn bedriegt”, maar daarover later in deze blog meer.
Het oude centrum
Het oude centrum van Berat staat op de Werelderfgoedlijst, het bestaat veelal op mooi witte huisjes die gelegen zijn aan erg smalle straatjes. In veel gevallen te smal voor een auto. Mocht je in Berat komen, vergeet dan niet om ook even door de straatjes aan de andere kant van de rivier te dwalen. Hier is het authentieke Berat nog echt goed te zien. Wij hebben ons hier een aantal keer vastgelopen omdat zo slecht te zien is waar een weggetje naartoe zal leiden, erg leuk.
Ook voor het uitzicht op de stad en het kasteel is het leuk om de Osum rivier, die de stad doorkruist, over te steken en een stukje aan de andere kant te wandelen. Er zijn 2 bruggen over de Osum. 1 daarvan, de Ura e Goricës stamt uit 1780. Al is deze in 1920 gerenoveerd en lijkt er nog maar weinig van de originele brug zichtbaar te zijn.
Stad der duizend ramen
Berat, met name het oude centrum, wordt vaak de “stad met de duizend ramen” genoemd. Op de foto is goed te zien waarom. Doordat de huisjes allemaal tegen de berg aangebouwd zijn, de een iets hoger dan de ander en omdat ze allemaal naar dezelfde kant “kijken” vallen de ramen erg op. Bijkomend zijn de meeste huisjes wit of licht van kleur en de ramen veelal donker. Hierdoor steken de ramen erg af en vallen ze op.
Na onze wandeling door de oude stad vonden we het tijd worden om naar het kasteel te wandelen.
Het kasteel van Berat
Het kasteel van Berat kijkt over Berat en de omgeving uit. Het staat hoog op de top van een berg(je). Vanuit de oude stad loopt er een keurig onderhouden, mooi bestraat en erg steil weggetje omhoog. De klim viel ons eigenlijk een beetje tegen, het bergje was toch iets hoger dan we vooraf ingeschat hadden. Desalniettemin is het prima te doen, het uitzicht onderweg en vanuit het kasteel is werkelijk prachtig.
Het grootste deel van het kasteel (eigenlijk meer een fort) stamt uit de 13de eeuw., maar al rond 200 v.Chr was er op deze plek een fort. De gebouwen die nu nog zichtbaar zijn stammen veelal uit de 13de eeuw. Wij waren erg onder de indruk van het kasteel. Deels omdat het, ondanks de beschadigingen nog steeds indrukwekkend is, deels door de oppervlakte die het beslaat. Het is echt enorm, binnen de poorten en muren van het kasteel bevind zich nu nog steeds een authentiek en bewoond dorpje met tientallen woningen.
Wikipedia geeft aan dat er zich rond de 13de eeuw binnen de kasteelmuren maar liefst 20 kerken en 1 moskee bevonden. Van deze kerken zijn er, voor zover wij gezien hebben, nog maar 2 een beetje intact. Van de moskee staat eigenlijk alleen nog een deel van de minaret (zie foto). Vanuit het kasteel is het uitzicht over de omgeving prachtig.
De andere kant van Berat
Omdat we wel houden van wat variatie en omdat we benieuwd waren naar de andere kant van Berat besloten we om via een andere route weer naar beneden te lopen. Dit keer dus niet via het oude, toeristische, centrum maar door een aantal woonwijken van Berat. We liepen door smalle, vuile straatjes en zandpaden, langs vervallen gebouwen en woningen. Het werd ons al snel duidelijk dat Berat, ondanks de erg nette toeristische kant, ook gewoon een Albanese plaats is. Waar toch veel armoede lijkt te heersen en waar de woningen veelal verouderd en slecht onderhouden zijn. Ook hier zien we weer, net als in de rest van Albanië, een groot contrast tussen “arm en rijk”. Ondanks dat viel ons ook hier weer de vriendelijkheid van de Albanezen op.
Ook Berat (en ALbanië)
Net als op veel andere plekken in Albanië willen ook in Berat veel inwoners Albanië graag (tijdelijk) verlaten. In Albanië zijn de economische vooruitzichten vaak ronduit slecht. Albanië is nog steeds aan het opkrabbelen van het communistisch regime (tot 1991) en een instorting van het, door ponzifraudes gedomineerde, financiële systeem (1997). Hierdoor trekken veel inwoners, vooral jongeren, naar het buitenland om daar te werken. Als ik het goed begrepen heb heeft Berat in het verleden meer dan 100.000 inwoners gehad. Hier zijn er nu nog slechts zo’n 60.000 van over, dit ondanks een positief geboortecijfer.
Onze mening
Wij vonden Berat zeker de moeite waard. Zozeer zelfs dat we er uiteindelijk 3 nachten gebleven zijn, voor ons doen best lang. Er zijn diverse bezienswaardigheden en de stad is erg gezellig. Je kan er lekker en goedkoop een hapje eten of drinken op een terrasje. Doordat de stad echt tussen de bergen ligt zijn er diverse wandelmogelijkheden. Vanuit Berat kan je ook nog Osumi kloof bezoeken (de Grand canyon van Albanië). Wij hebben dit niet uiteindelijk niet gedaan, dit was vooral doordat het weer wat minder werd. Wil je meer van ons lezen of zien? Je kan ons o.a. volgen via Instagram of Polarsteps. Wil je meer over Albanië weten, we hebben ook een blog over de hoofdstad Tirana en Albanië algemeen.